Duyuru 2025/4
Ankara, 09.01.2025
BARO BAŞKANLIĞI
………………………
DUYURU NO:2025/4
İlgi: 1136 sayılı Avukatlık Kanunu’nun “herhangi bir işte sigortalı çalışmanın ya da kamu kurum ve kuruluşlarının kadro ve pozisyonlarında görev yapmanın avukatlık stajına engel olmayacağı” şeklindeki 16. maddesinin ikinci fıkrasının uygulanması hakkında.
İlgi: Birliğimizin 27.11.2024 günlü 2024/61 sayılı duyurusu.
İlgide kayıtlı duyurumuzda 27.11.2024 tarihli 32735 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 7532 sayılı Kanun’un 1. maddesi ile Avukatlık Kanunu’nun 16. maddesinin ikinci fıkrasının “Avukatlık stajına fiilen engel olmamak şartıyla herhangi bir işte sigortalı olarak çalışılması avukatlık stajının yapılmasına engel değildir. Adli ve idari yargı hâkim ve savcı adayları veya yardımcıları ile hâkim ve savcılar hariç olmak üzere, kamu kurum ve kuruluşlarının kadro veya pozisyonlarında görev yapanlar da görev yeri saklı kalmak kaydıyla mahkemelerde yapılan staj sürecinde aylıksız veya ücretsiz izinli olarak avukatlık stajı yapabilir. Bu dönemde ilgilinin talebi üzerine yıllık izinler de kullandırılabilir. Avukat yanında yapılacak staj sürecinde ise kamu kurum ve kuruluşu tarafından ilgilinin ifa ettiği kamu görevini aksatmayacak şekilde çalışma saatleri ile izin dönemleri ve süreleri düzenlenebilir. Ancak ifa edilen kamu görevinin niteliğinden dolayı aynı anda staj yapma durumunda kamu görevinde aksama ortaya çıkacağı hallerde avukat yanında yapılan staj sürecinde de ilgiliye aylıksız veya ücretsiz izin verilebilir. Şu kadar ki, ilgili mevzuatında memur kadrolarına geçiş hakkı tanınan sözleşmeli personel ancak memur kadrolarına geçiş hakkını kazandıktan sonra bu fıkrada yer alan hükümlerden yararlanabilir. Bu fıkrada belirtilen aylıksız veya ücretsiz izinler diğer mevzuatta yer alan sınırlamalara tabi değildir. Kamu kurum ve kuruluşlarının kadro veya pozisyonlarında görev yapanların staj sürecindeki izin dönemleri ve süreleri ile çalışma saatlerinin düzenlenmesine ilişkin usul ve esaslar Cumhurbaşkanlığınca çıkarılan yönetmelikle belirlenir.” şeklinde değiştirildiği bildirilmişti.
Ayrıca 1136 sayılı Kanun’a eklenen geçici madde 25 ile bu maddenin yürürlüğe girdiği (27.11.2024) tarihten önce avukatlık stajına başlamış olanlar hakkında 16. maddenin ikinci fıkrasında yapılan değişiklikten önceki hükümlerin uygulanmasına devam olunacağının düzenlendiği duyurulmuştu.
Sözü edilen yasa değişikliğinin uygulanmasındaki tereddütlerin giderilmesini teminen Adalet Bakanlığı Hukuk İşleri Genel Müdürlüğünün hazırladığı 27.12.2024 günlü 31236 sayılı görüş yazısı duyurumuz ekinde gönderilmekte olup özetle;
1-Avukatlık Kanununun 21 inci maddesine göre itiraz bulunmaması halinde avukatlık stajının staj listesine yazılma ile başlayacağı, 7532 sayılı Kanunla Avukatlık Kanununa eklenen geçici maddenin 27.11.2024 tarihinde yürürlüğe girdiği, bu tarihten önce listeye yazılmış stajyer avukatlar hakkında değişiklikten önceki hükümlerin uygulanmasına devam olunacağı, 27.11.2024 tarihi de dahil olmak üzere bu tarihten sonra staj listesine yazılmış olanlar hakkında ise değişiklikten sonraki hükümlerin uygulanması ve staja başlama tarihinin belirlenmesinde listeye yazılma tarihinin esas alınması gerektiği,
2- Listeye yazılma ile avukatlık stajının başlayacağı kuralı karşısında 27.11.2024 tarihi itibarıyla staj listesine yazılmamış olup askı sürecinde olanların henüz avukatlık stajına başlamamış oldukları için 27.11.2024 tarihinden sonra staj listesine yazılmaları halinde bunlar hakkında değişiklikten sonraki hükümlerin uygulanmasının gerektiği,
3- Staj listesine yazılma kararına itiraz edildiği takdirde itirazın yazılmayı durduracağı, itirazın reddedilmesi durumunda avukatlık stajına başlangıç tarihinin itiraz edilmeden önceki staj listesine yazılma tarihi olarak kabul edilmesi gerektiği, itirazın kabul edilip staj listesine yazılma kararının kaldırılması halinde ise eksikliklerin tamamlanıp yeniden staj listesine yazılma kararı verilmesi durumunda bu tarihin esas alınması gerektiği,
4- Avukatlık Kanununun 16 ncı maddesinin ikinci fıkrasında yapılan bir diğer değişiklikle memur kadrolarına geçiş hakkı bulunan sözleşmeli personelin ancak memur kadrosuna geçiş hakkı kazandıktan sonra bu fıkrada belirtilen hükümlerden yararlanarak avukatlık stajı yapabileceği hüküm altına alındığından, memur kadrolarına geçiş hakkı bulunup henüz memur kadrosuna geçiş hakkı kazanmayan sözleşmeli personelin avukatlık stajı yapamayacağı,
5- … Avukatlık Kanununun 16 ncı maddesinde yapılan değişikliğin, 27.11.2024 tarihinde yürürlüğe girdiği ve bu nedenle kamuda görev yapanların avukatlık stajına başlayabilmeleri için yönetmeliğin yürürlüğe girmesini beklemelerine gerek bulunmadığı,
6- Avukatlık stajına fiilen engel olmamak şartıyla herhangi bir işte sigortalı olarak çalışılmasının avukatlık stajı yapılmasına engel olmadığı, bu nedenle özel sektörde çalışanların avukatlık stajı yapabilecekleri,…
7- Avukatlık stajına başlayabilmek için hangi belgelerin isteneceği hususunun Türkiye Barolar Birliği Avukatlık Staj Yönetmeliğinin 4 üncü maddesinde açıkça belirtilmiş olduğu, söz konusu Yönetmelikte belirtilen belgelerin yanında, 7532 sayılı Noterlik Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 1 inci maddesi ile değiştirilen 1136 sayılı Avukatlık Kanunun 16 ncı maddesinin ikinci fıkrasındaki hüküm uyarınca, kamu kurum ve kuruluşlarının kadro veya pozisyonlarında görev yapanlardan memur kadrolarına geçiş hakkı tanınan sözleşmeli personel olup olmadıkları, eğer bu unvanda iseler memur kadrolarına geçiş yapma hakkı kazanıp kazanmadıkları ve ilk altı aylık staj için aylıksız veya ücretsiz izin ile yıllık izinlerine ilişkin belgelerin istenmesi gerektiği,” değerlendirilmektedir.
Bilindiği üzere; Avukatlık Kanunu’nun 23. ve Türkiye Barolar Birliği Avukatlık Staj Yönetmeliğinin 13 ve 18. maddelerine göre stajın kesintisiz yapılması zorunlu olup Türkiye Barolar Birliği Avukatlık Staj Yönetmeliğine göre stajyer hakkında, Baronun, Cumhuriyet Savcısının ve Hakimin staj dönemine ilişkin rapor düzenleme zorunluluğunun bulunduğu, böylelikle stajın denetiminin sağlandığı, ayrıca, anılan Yönetmeliğin 32. maddesi uyarınca stajın kesintisiz yapılacağı kuralına uymayanlar hakkında Baro Yönetim Kurulunca staj listesinden silme kararı verilebileceği, ilgili yasal düzenlemelerdir.
Avukatlık Kanunu’nun 95. maddesi uyarınca Baro Yönetim Kuruluna “… staj işlerini düzenlemek ve denetlemek…” görevi yüklendiği dikkate alınarak, sözü edilen yasal hükümlerin gereğini yerine getirmek üzere esasen barolar nezdinde gerçekleştirilen avukatlık stajında kesintisizlik ilkesine uyulup uyulmadığı hususunun staj esnasında denetlenmesi gerekmektedir.
Nitekim Türkiye Barolar Birliğinin Avukatlık Kanunu’nun 16. maddesinin 2. fıkrası uyarınca avukatlık stajı yapan kamu kurumunda çalışan kişilerin stajının kesintisizlik ilkesine aykırılık teşkil ettiği değerlendirmesi ile ısraren tesis ettiği “listeye yazılma istemi red işlemleri”nin iptali davalarında idari yargı “… baronun, Cumhuriyet Savcısının ve Hakimin denetiminde staj yapan stajyer hakkında, mahkeme ve adalet dairelerinde stajyerlere ayrılmış bir staj defteri ile devam çizelgesi bulunacağı, staj devam çizelgesinin stajyer tarafından her gün imzalanacağı, staj sonunda devam çizelgesinin Cumhuriyet savcısı veya hakim tarafından devam yönünden onaylanacağı açık olup, stajyerin devamsızlığının ya da yasa ve yönetmelikler ile kendisine yüklenen sorumlulukları yerine getirmediğinin tespiti halinde stajyerler hakkında yasal mevzuatlar ile öngörülen yaptırımların uygulanacağı, yine stajın kesintisiz yapılacağı ilkesinin uygulanıp uygulanmadığının ise ancak devam eden bir staj sırasında denetlenebileceği dikkate alındığında, 7409 sayılı Kanun'un 1. maddesi ile 1136 sayılı Avukatlık Kanunu'nun 16. maddesine eklenen 2. fıkra hükmünün tanıdığı hakkın kullanılmasını engelleyecek şekilde staj listelerine yazılma taleplerinin reddine yönelik tesis edilecek bir işlemin yasa koyucunun amacına aykırılık taşıyacağı açıktır.” gerekçesi ile iptal kararı vermiş; sözü edilen iptal kararları kesinleşmiştir.
Gerekli hassasiyetin Başkanlığınızca gösterileceği inancı ile Avukatlık Kanunu’nun 16. maddesinin 2. fıkrasında gerçekleştirilen yasal değişikliğinin uygulama esaslarını bilgilerinize sunarım.
Saygılarımla.
Avukat R. Erinç SAĞKAN
Türkiye Barolar Birliği
Başkanı
Eki görüntülemek için tıklayınız
